Terug naar boven

Ontginning Sonse Heide en Groote of Breugelse Heide

Sonse Heide

In het begin van de twintigste eeuw werd de Sonse Heide ten noordwesten van het dorp Son ontgonnen. Door het aantrekken van werklieden van buiten de gemeente kwam een grote bevolkingsgroei op gang. De gemeenschappelijke gronden werden ontgonnen en er kwamen enkele nieuwe ontginningsboerderijen. Een van de eerste boerderijen werd in 1922 gebouwd door de familie Van Nostrum. (Foto A)

De ontginning in de Sonse Heide, die een lange straat vormde, kreeg in 1927 de naam Sonniuswijk. In 1927 werd aan de noordzijde op Sonniuswijk nr. 42 de boerderij de Paulushoef gebouwd. Deze boerderij lag op 17 september 1944 midden in het luchtlandingsgebied en fungeerde als oriëntatiepunt voor de 101ste Airborne Division tijdens de operatie Market Garden.

In 2012 heeft Monumentenhuis Brabant het in- en exterieur van de Paulushoef geïnventariseerd en beschreven. Het typeerde de Paulushoef daarbij onder meer als een cultuurhistorisch waardevolle boerderij vanwege de sociaaleconomische en agrarische ontwikkeling van Son in het begin van de twintigste eeuw.[1]

De Sonse Heide is nu een natuurgebied van ongeveer driehonderd hectare. Het is door de gemeente Son en Breugel in erfpacht gegeven aan Staatsbosbeheer. In de Sonse Heide ligt een natuurreservaat van 34 hectare dat bestaat uit heide, stuifzandkoppen, moeras en het vennencomplex ‘Oud Meer’.[2] (Foto B)

Groote of Breugelse Heide

Tussen Son en Sint-Oedenrode lag De Groote of Breugelse Heide. In 1927 was de Zeeuwse boer Willem van den Berg daar één van de grote ontginners. Met paard en kar reed de familie de heide in en overnachtte aanvankelijk in een golfplaten nishut. Door het vele zand op de heide was de grond na de ontginning ideaal voor het kweken van allerlei soorten gras. In 1944 was de ontgonnen heide de ideale landingsplek voor de Amerikaanse luchtlandingstroepen.[3] (Foto C en D)

 

[1] Voor de redengevende omschrijving Paulushoef, Sonniuswijk 42 Son door Monumentenhuis Brabant, zie www.sonenbreugel.nl/document.php?m=14&fileid=49139&f=5cbb6f729580210f660503be3b6791e5&attachment=0&c=49439.

[3] Voor het hele verhaal over de ontginning door de familie Van den Berg, zie www.hansvandenheuvel.nl/public_html/html/berg.htm.

A - De boerderij van de familie Van Nostrum, Sonniswijk 12. (Bron foto)